بر اساس نظریۀ دونالد دیویدسون، عمل رویدادی است که معلول دلیل عامل است و از این رو، ذکر دلیل عامل علاوه بر این که تبیین عقلانی است، تبیین علّی هم هست. یکی از اشکالاتی که بر نظریه علّی عمل دیویدسون وارد کرده­اند ، اشکال هنجارمندی است. این اشکال از آنجا ناشی می­شود که ذهن قلمروی امور هنجاری است و تبیین علّی مربوط به امور واقع است؛ در نتیجه نمی­توان تبیین علّی را در بارۀ ذهن جاری کرد. مقاله حاضر ، ابتد...

در تصویری که ابن سینا از مبادی فعل اختیاری انسان بدست می دهد، آدمی لذیذ (مفید/خیر) یا مؤلم (مضر/شر) بودن چیزی را ادراک می کند. آن گاه به آن میل و شوق پیدا می کند، سپس اراده پدید می آید و در نتیجه، اعصاب یا قوای فاعله ای که در عضلات قرار دارند، عضلات را به حرکت در می آورند و فعل انجام می شود. این تصویری کلی است که از نقاط مختلف آثار ابن سینا می توان اجزای آن را گرد هم آورد، اما همگی این اجزا در ...

در تصویری که ابن سینا از مبادی فعل اختیاری انسان بدست می‌دهد، آدمی لذیذ (مفید/خیر) یا مؤلم (مضر/شر) بودن چیزی را ادراک می‌کند. آن‌گاه به آن میل و شوق پیدا می‌کند، سپس اراده پدید می‌آید و در نتیجه، اعصاب یا قوای فاعله‌ای که در عضلات قرار دارند، عضلات را به حرکت در می‌آورند و فعل انجام می‌شود. این تصویری کلی است که از نقاط مختلف آثار ابن سینا می‌توان اجزای آن را گرد هم آورد، اما همگی این اجزا در ...

در دوران معاصر، می توان سه کلان الگوی خداباوری را دنبال کرد. این سه کلان الگو عبارت اند از ایمان گرایی، قرینه گرایی، عمل گرایی. هر یک از این سه کلان الگو متضمن الگوهایی است. ایمان گروی سه نظریۀ عمده را شامل می شود که بر اساس آن ها، ایمان در تعارض با استدلال عقلانی، بی ارتباط با استدلال عقلانی یا بی نیاز از استدلال عقلانی است. قرینه گرایی دو نظریۀ عمدۀ قرینه گرایی برهانی و قرینه گرایی استقرایی (...

بر اساس نظریۀ دونالد دیویدسون، عمل رویدادی است که معلول دلیل عامل است و از این رو، ذکر دلیل عامل علاوه بر این که تبیین عقلانی است، تبیین علّی هم هست. یکی از اشکالاتی که بر نظریه علّی عمل دیویدسون وارد کرده­اند ، اشکال هنجارمندی است. این اشکال از آنجا ناشی می­شود که ذهن قلمروی امور هنجاری است و تبیین علّی مربوط به امور واقع است؛ در نتیجه نمی­توان تبیین علّی را در بارۀ ذهن جاری کرد. مقاله حاضر ، ابتد...

عدالت به مثابه «تعدیل»؛ درآمدی بر نظریۀ امام خمینی(ره) در باب عدالت ملی و بین المللی دکتر اصغر افتخاری* چکیده: عدالت را باید از جمله اصول و فضائلی نام برد که در مقام کاربرد دارای وسعت و گستره ای وسیع است و لذا پرسش از نسبت عدالت با پدیده های دیگر در حیات انسانی، سؤالی دیرینه ارزیابی می شود که هر روز به ابعاد و سطوح آن افزوده می شود. نوشتار حاضر به طرح سؤال از نسبت عدالت با دو حوزۀ اصل...

عدالت به مثابه «تعدیل»؛ درآمدی بر نظریۀ امام خمینی(ره) در باب عدالت ملی و بین المللی دکتر اصغر افتخاری* چکیده: عدالت را باید از جمله اصول و فضائلی نام برد که در مقام کاربرد دارای وسعت و گستره ای وسیع است و لذا پرسش از نسبت عدالت با پدیده های دیگر در حیات انسانی، سؤالی دیرینه ارزیابی می شود که هر روز به ابعاد و سطوح آن افزوده می شود. نوشتار حاضر به طرح سؤال از نسبت عدالت با دو حوزۀ اصلی سیاسی (ی...

نظریۀ عمل گرای صدق، از جمله نظریه های مهم در باب مفهوم صدق است. بر اساس این نظریه، «گزارۀ p صادق است، اگر و تنها اگر، گزارۀ p در عمل سودمند باشد». اخذ این نظریه در مطالعۀ دینی، فضای فکری مستقل و متفاوتی را در گستره های گوناگونِ دین پژوهی پدید می آورد. در این نوع دین پژوهی، به جای بررسی مطابقت یا عدمِ مطابقتِ تعالیم و گزاره های دینی با واقعیت، آثار محسوس و نتایج عملی آنها سنجش و ارزیابی می شود. حقا...